Hinthamerstraat 22 ‘s-Hertogenbosch

door Restauratiecoördinatoren Peter Kamerman en Adrie Aarts

Dit Rijksmonument gelegen aan de Hinthamerstraat 22 bestaat uit een voorhuis met een “vast achterhuis” dat via de Gasthuisstraat te bereiken is.
Het pand is vermoedelijk gebouwd in de 15e eeuw, mogelijk zelfs na de stadsbrand van 13 juni 1463. Het monumentale pand heeft twee verdiepingen met een zeer authentieke kapconstructie waarbij een zeldzame eikenhouten dakbeschot betimmering en zelfs nog de lier met de originele “windas” nog aanwezig is.
Deze eeuwen oude bouwhistorische elementen bevinden zich onder een zadeldak gedekt met blauwe kruispannen. De combinatie van deze unieke bouwonderdelen vormt samen met de nog aanwezige “eikenhouten windschoren” een zeer zeldzame kapconstructie en daarmede is dit een uniek pand in de Bossche binnenstad.

De Monumentenwacht inspecteerde eind 2019 het pand grondig en kwam tot de constatering dat onder meer de balklagen ernstig doorzakten. Een verdiepend onderzoek naar de oorzaken werd gestart en een heldere conclusie volgde: enkele strijkbalken en kinderbinten waren matig tot zeer ernstig aangetast door de bonte knaagkever, zwammen en hout aantastende schimmels.
Tevens waren er een tal van moerbalken geheel of gedeeltelijk gescheurd en waren er vele balkkoppen totaal verrot. Insecten, vocht en belasting hadden in de loop van honderden jaren de hoofdconstructie van het pand zwaar beschadigd.

In samenwerking met de constructeur werd direct gestart met het maken van een noodstempelplan. Dit waren zeer complexe werkzaamheden omdat bijna elke moer- of strijkbalk te zwak was geworden om überhaupt krachten op te nemen, laat staan onderdeel te vormen van een stempelplan.
Rekening houdend met de constructieve staat van het pand, de diverse belangen van betrokken partijen zoals gemeente of architect, de veiligheid van zowel de werknemers als het winkelend publiek moesten samenkomen in een stabiel stempelplan.
Dit stempelplan werd met een zo goed mogelijke inachtneming van de hierop volgende restauratie herstelwerkzaamheden opgesteld. We konden eindelijk van start!

Direct na de start startten de overleggen met de betrokken partijen om te komen tot een werkelijk doeltreffend restauratieplan. Na een korte afstemming werd een zeer restauratie technisch uitvoeringsplan gerealiseerd. Kernwoorden uit dit restauratieplan zijn: documenteren/vastleggen, herstel en behoud van alle monumentale onderdelen, materialen of samenstellingen. Het herstel van de verrotte balkkoppen en “kraken” volgde aansluitend. Door deskundigen werden glasfiber staven aangebracht en met epoxytechnieken werden de balkkoppen aangegoten. De constructieve “verbeteringen” kregen vorm en bieden nieuw fundament om de bestaande gedemonteerde kinderbinten terug te kunnen plaatsen. Waar nodig worden oude vloerdelen aangevuld met speciaal geselecteerde nieuwe eiken vloerdelen met daaronder nog het eeuwen oude, “met de hand gezaagde” kwartiers gezaagde spreidsel.